အသက္မေသ က်န္ခဲ့သူ ကေလးအမ်ား စိတ္ဒဏ္ရာရေန

ဇာနည္
ၾကာသပေတးေန႔၊ ဇြန္လ 12 2008 11:50 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
အသက္မေသ က်န္ခဲ့သူ ကေလးအမ်ား စိတ္ဒဏ္ရာရေန

ခ်င္းမိုင္။ ။ မိဘေဆြမ်ဳိးမ်ား ေသဆံုး ကုန္ၾကသည္ကို ေတြ႔ၿပီးေနာက္ နာဂစ္ ဆိုင္ကလံုး မုန္တိုင္း ေဘးမွ အသက္မေသ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့သူ ကေလးသူငယ္ အမ်ားအျပားသည္ စိတ္ဒဏ္ရာ ရေနၾကသည္ဟု ကေလးမ်ားအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနေသာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီတခုက ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ဆက္ဖတ္ရန္ အၿပည္႔အစံု ကို Click ႏွိပ္ပါ။
ထိုအသက္မေသ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သူမ်ားထဲတြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားသည္ အားအႏြဲ႔ဆံုး အုပ္စုျဖစ္ျပီး သူတို႔ကို နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ထိခိုက္ေစခဲ့ေသာ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ လံုးပန္းေနရဆဲ ျဖစ္ၾကသည္ ဟု ဘန္ေကာက္ရွိ World Vision ေဒသဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္ေရးရံုး ဒါရိုက္တာ James East က ေျပာၾကားသြားပါသည္။

“ကေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္ဒဏ္ရာ၊ စိတ္ေသာက ေဝဒနာ ခံစားေနၾကရတယ္” ဟု East က ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ မဇၩိမသို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

World Vision, UNICEF, Save the Childred အဖြဲ႔မ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း (အုိင္အန္ဂ်ီအို) ၁ဝ ခုေက်ာ္သည္ အဆိုပါ ကေလးငယ္မ်ားကို အကူအညီေပးရန္ အလုပ္အဖြဲ႔ တခုကို ဖြဲ႔စည္းထားသည္ဟု ဆိုသည္။

“မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရတဲ့ ေဒသတခ်ဳိ႔မွာ ကေလးေတြ ကစားႏိုင္တဲ့ ေနရာေလးေတြ လုပ္ထားပါတယ္။ ဒါေတြဟာ “ကေလးမ်ား ေနေပ်ာ္ဘြယ္ ေဂဟာ” (Child-friendly Spaces) ေလးေတြပါ။ ေနစရာ ဘံုေပ်ာက္ေနတဲ့ ကေလးေတြအတြက္ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရၿပီး အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္မဲ့ ဝန္းက်င္တရပ္ကို ဖန္တီးေပးထားတာပါ” ဟု East က ေျပာသြားပါသည္။

ဆိုင္ကလံုး မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရေသာ ကေလးငယ္ အေရအတြက္ကို မခန္႔မွန္းႏိုင္ေသးေသာ္လည္း မိဘမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္ ကေလးငယ္ အနည္းဆံုး ၂ဝဝဝ ကို ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္း ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိထားသည္။ ဧရာဝတီတိုင္း ဘိုကေလးၿမ့ဳိတြင္ ထုိသို႔ မိဘမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးေနသူ ကေလးေပါင္း ၃၂ ဦးကို မွတ္ပံုတင္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။

ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသသည္ မုန္တိုင္းဒဏ္ကို အဆိုးဝါးဆံုး ခံခဲ့ရေသာ ေဒသျဖစ္ေသာ္လည္း မိဘႏွင့္ လူႀကီးအေစာင့္အေရွာက္ မပါသည့္ ကေလးငယ္ အေရအတြက္ကို အတည္ျပဳဘို႔ လိုေသးသည္ဟု ကမၻာ့ကေလးမ်ား ရံပံုေငြအဖြဲ႔ (UNICEF) က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။

သူတို႔ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ အလုပ္အဖြဲ႔သည္ သူတို႔ မိသားစုႏွင့္ ျပန္လည္ ဆံုစည္းႏိုင္ရန္ ေျခရာခံ ရွာေဖြေပးမည့္ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္ဟု ဘန္ေကာက္ရွိ (UNICEF) အေရွ႔အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာရံုး ကေလးငယ္ ကာကြယ္ေရး အရာရွိ အလက္ဇန္းဒါး ကရူးဂါး (Alexander Krueger) က ေျပာဆိုပါသည္။

“ဒီလို သူတို႔ မိဘေဆြမ်ဳိးေတြကို လိုက္ရွာေပးတဲ့အလုပ္ မၿပီးမခ်င္း မိဘမဲ့ကေလး ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ ဆိုတာ ေျပာဘို႔ ခက္ပါတယ္” ဟု Krueger က ေျပာသြားပါသည္။

သို႔ေသာ္ မိဘမ်ားႏွင့္ ကြဲကြာေနသူ ကေလးေပါင္း ရာဂဏန္း အခ်ဳိ႔ရွိၿပီး လူႀကီးႏွင့္ ေဆြမ်ဳိး အေစာင့္အေရွာက္ မပါသည့္ ကေလးငယ္ေပါင္းက ၁ဝဝ ခန္႔ရွိသည္ဟု သူက ဆိုပါသည္။

ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ အရြယ္မေရာက္ေသးသူမ်ား လမ္းမ်ားေပၚ ထြက္၍ ေတာင္းစားေနသည္ကို ေတြ႔ခဲ့ရသည္ဟု မုန္တိုင္းေဘးမွ အသက္မေသ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သူမ်ားကို ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသည့္ ျမန္မာလူမ်ဳိး အကူအညီေပးေရး လုပ္သားမ်ားႏွင့္ ေစတနာ့ ဝန္ထမ္းမ်ားက ထိုကဲ့သို႔ေသာ ကေလးအမ်ားစုမွာ “ခံစားခ်က္မဲ့သည့္” မ်က္ႏွာမ်ားျဖင့္ ငူငူငိုင္ငိုင္ႀကီး ထိုင္ေနၾကၿပီး၊ ယင္းမွာ စိတ္ေျခာက္ျခားမႈ ေဝဒနာ စိတ္ဒဏ္ရာ ရေနသည့္ လကၡဏာ ျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီ တခုႏွင့္ အလုပ္ တြဲလုပ္ေနသည့္ ျမန္မာ အကူအညီေပးေရး လုပ္သားတဦးက ေျပာပါသည္။

“ကေလးတခ်ဳိ႔ကေတာ့ သူတို႔ မိဘေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္မွန္း မသိလို႔ လိုက္ရွာေနၾကတာ၊ တခ်ဳိ႔ကေတာ့ သူတို႔ မိဘေတြ ေရနစ္ေသကုန္ၿပီလို႔ ေျပာတယ္” ဟု ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသတြင္ မုန္တိုင္း ဒုကၡသည္မ်ားကို အကူအညီ ေပးေနသည့္ အကူအညီေပးေရး လုပ္သားတဦးက မဇၩိမ သတင္းဌာနကို လြန္ခဲ့ေသာ ရက္သတၱပတ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ယာယီ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ ထိုကဲ့သို႔ေသာ ကေလးမ်ားအတြက္ “ကေလးမ်ား ေနေပ်ာ္ဘြယ္ ေဂဟာ” မ်ားကို သူတို႔ အလုပ္အဖြဲ႔က တည္ေဆာက္ေပးထားေၾကာင္း၊ ထိုေဂဟာမ်ားတြင္ ကေလးမ်ားကို ေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ထားေၾကာင္း၊ ေဆာ့ကစားႏိုင္ေၾကာင္း၊ စာသင္ၾကား ေလ့လာႏိုင္ေၾကာင္း၊ သူတို႔မိဘမ်ား ဒုကၡ သုခမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း ရွာေဖြ ရုန္းကန္ေနရခ်ိန္တြင္ ထိုသို႔ကေလးမ်ား ေသာကမဲ့ ေနႏိုင္ေရး စီစဥ္ေပးထားေၾကာင္းလည္း East က ေျပာသြားပါသည္။

“ဧရာဝတီတိုင္းနဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္း ဒီလို “ကေလးမ်ား ေနေပ်ာ္ဘြယ္ေဂဟာ” ေလးေတြ ၄၄ ခုေလာက္ တည္ေဆာက္ ေပးထားပါတယ္၊ ဒီေနရာေတြမွာ ေနၿပီး ကစားလို႔ ရတယ္၊ သူတို႔ရဲ့ အတိတ္ အိပ္မက္ဆိုးေတြကို ေမ့ေပ်ာက္ေအာင္ ႀကဳိးစားလို႔ရတယ္” ဟု East က ဆိုပါသည္။

ျမန္မာ စစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ ဆိုင္ကလံုး မုန္တိုင္း ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသသို႔ ေမလ အတြင္းက လာေရာက္ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈခဲ့စဥ္ ကေလးမ်ားအတြက္ မိဘမဲ့ ေဂဟာမ်ား တည္ေဆာက္ေပးရန္ ေဒသခံ အာဏာပိုင္မ်ားကို လမ္းၫႊန္ မွာၾကားသြားခဲ့သည္။ ထိုကေလးမ်ားသည္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသ ဖ်ာပံုႏွင့္ လပြတၱာ ၿမ့ဳိနယ္မ်ားအတြင္း ဆိုင္ကလံုးမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္စဥ္ သူတို႔၏ မိဘမ်ားကို ဆံုးရံႈးခဲ့ၾကရသူမ်ား ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ အဆိုပါ ကေလးမ်ားကို မိဘမဲ့ ေဂဟာမ်ားတြင္ ထားရွိျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုး အေျဖတခု မဟုတ္ေၾကာင္း အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီမ်ားက ေျပာဆိုၾကပါသည္။ သူတို႔ကုိ ေမြးစားလိုသည့္ ေမြးစားမိဘမ်ား၊ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းမ်ား အၾကား၌ ေနျခင္းကသာလွ်င္ ကေလးမ်ားအတြက္ ပိုမို ရင္းႏွီးေႏြးေထြးသည့္ ဝန္းက်င္ေကာင္း တခုကို ရရွိေစမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူတို႔က ေထာက္ျပၾကပါသည္။

“အစိုးရက မိဘမဲ့ကေလးေတြ၊ လူႀကီးေဆြမ်ဳိး အေစာင့္အေရွာက္ မရွိတဲ့ကေလးေတြ အတြက္ မိဘမဲ့ေဂဟာေတြ ေဆာက္ဘို႔ကို အဖြဲ႔အစည္း ဆန္ဆန္ အေဆာက္အအံု အေနနဲ႔ကို စီစဥ္ေနပါၿပီ” ဟု UNICEF အဖြဲ႔မွ Krueger က ေျပာသြားပါသည္။

ဤသို႔ တည္ေဆာက္ျခင္းသည္ ယာယီ အေျခအေနတရပ္ အတြက္သာ ျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ ထုိသို႔ျဖစ္မွသာ ကေလးမ်ား အေနျဖင့္ လက္ခံႏိုင္ဘြယ္ ရွိမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူတို႔ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းမ်ား၊ သူတို႔ သိကၽြမ္းသူ လူႀကီးအသိအကၽြမ္းမ်ားကို ဘယ္လိုမွ ရွာေဖြ မေတြ႔ရွိႏိုင္မွသာ ဤသို႔ ကေလးမ်ားအတြက္ အဖြဲ႔အစည္းဆန္ဆန္ အတည္တက် ထူေထာင္ျခင္းကို ေနာက္ဆံုး နည္းလမ္းအေနျဖင့္သာ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ဟု UNICEF က သေဘာရသည္ဟုလည္း Krueger က ေျပာသြားပါသည္။

“မိသားစု အေျခခံတဲ့ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြဘို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္း ေျပာဆိုေနပါတယ္” ဟု Krueger က ဆက္လက္ ေျပာဆိုသြားပါသည္။

ျမန္မာလူထုသည္ မိသားစုႀကီးႀကီး၊ ေဆြမ်ဳိး အသိုင္းအဝိုင္းမ်ား တအိမ္တည္း စုေပါင္းေနထိုင္သည့္ အေလ့ရွိျခင္းေၾကာင့္ ထုိေဆြမ်ဳိး အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ျပန္လည္ ဆက္သြယ္ေပးၿပီး ေနထိုင္ေစျခင္းသာ မုန္တိုင္းအတြင္း မိဘမ်ား ဆံုးရံႈးခဲ့ရသည့္ ကေလးမ်ားကို ကူညီႏိုင္သည့္ အေကာင္းဆံုး ေျဖရွင္းနည္း ျဖစ္သည္ ဟု East က ေျပာပါသည္။

ေမ ၂ ရက္ႏွင့္ ၃ ရက္ေန႔မ်ားက မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္အၿပီး ဆိုင္ကလံုး မုန္တိုင္း ဒုကၡသည္မ်ားကို ခ်က္ခ်င္း သြားေရာက္ အကူအညီ ေပးခဲ့သည့္ Save the Children အဖြဲ႔ကမူ ကေလးမ်ားကို ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ထားရွိျခင္းသည္သာ အလံုျခံဳဆံုး ျဖစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိေနရာတြင္သာ ကေလးမ်ား အေနျဖင့္ သူတို႔ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာေနထိုင္ၿပီး အတိတ္ဆိုးမ်ားကို ေမ့ေပ်ာက္ေစႏိုင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား သြားပါသည္။

“ပညာေရးက အေရးႀကီးတယ္၊ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြအၿပီး သူတို႔ မိသားစုေတြ ကေလးေတြအတြက္ ပံုမွန္ဘဝ ေရာက္ဘို႔ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရာမွာ ပိုလို႔ေတာင္ အေရးႀကီးလာဦးမယ္” ဟု Save the Children အဖြဲ႔၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒါရိုက္တာ အင္ဒရူး ကတ္ခ္ဝုဒ္ (Andrew Kirkwood) က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါသည္။

“ကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းေတြသာ လံုျခံဳ စိတ္ခ်ရတဲ့ေနရာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာသာ အျခား ကေလးေတြနဲ႔ ေရာေႏွာ ေနထိုင္ၿပီး ေဆာ့ကစား ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ စိတ္ေျခာက္ျခားမႈ စိတ္ေသာကေတြကို စတင္ ကုစားႏိုင္မဲ့ ေနရာလဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Kirkwood က ဆိုလိုက္ပါသည္။

(မံုပီး ျဖည့္စြက္ တင္ျပသည္)
Rest of your post