မုန္တိုင္းဒဏ္ခံေဒသ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ ကူညီမည္

23 July 2008

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ႈံးသြားတဲ့ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ
ပစၥည္းကိရိယာေတြ၊ အေဆာက္အဦးေတြကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ တပ္ဆင္ေရး
အတြက္ ကူညီမယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ WHO
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရွိရာ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕ကေန လီဆာ ရွလုိင္း
(Lisa Schlein) သတင္းေပးပို႔တာကို မစုျမတ္မြန္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။ ဆက္ဖတ္ရန္ အၿပည္႔အစံု ကို Click ႏွိပ္ပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ အတြင္း အဆိုး၀ါးဆံုးခံခဲ့ရတဲ့ မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ဘယ္
အတိုင္းအတာအထိ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ႈံးခဲ့သလဲဆိုတဲ့အေပၚ ျပည့္စံုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ ထြက္ေပၚ
လာခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ ဘာေတြဆက္လုပ္ရမလဲဲဆိုတဲ့ ရွင္းလင္းတဲ့အစီအစဥ္ေတြ လုပ္ႏုိင္
ၿပီလို႔ WHO ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရ၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ အာဆီယံအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ သုံးပြင့္ဆုိင္ ေလ့လာသံုးသပ္မႈေတြ
အရ နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ေဒၚလာ သန္း ၄,၀၀၀ ဖိုးေလာက္ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ႈံးခဲ့ၿပီး
ေနာင္ ၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေဒၚလာ သန္း
၁,၀၀၀ ေလာက္ လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ေမလဆန္းမွာ တိုက္ခတ္သြားတဲ့
နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ လူေပါင္း ၈၄,၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးၿပီး ၈၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့
အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

မုန္တုိင္းဒဏ္ အဆိုးဆံုးခံခဲ့ရတဲ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွာ ေဆး႐ံုနဲ႔ ေဆးေပး
ခန္းေပါင္း ၇၅% ေလာက္ ပ်က္ဆီးခဲ့ရ၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း အႀကီးအက်ယ္ ထိခုိက္ခဲ့ရ
တယ္လို႔ သုံးပြင့္ဆုိင္ ေလ့လာသံုးသပ္မႈ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလို
အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ႏုိင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သီတင္း ၆ ပတ္ေနၿပီး ေလ့လာခဲ့တဲ့
ေဒါက္တာ ရစ္ခ်တ္ဒ္ ဂါးဖီးလ္ဒ္ (Dr. Richard Garfield) က သူသိရွိခဲ့ရတာေတြကို ခုလို
ေျပာပါတယ္။ ေဒါက္တာဂါးဖီးလ္ဒ္ဟာ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔
အာဟာရဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာဌာနက ျဖစ္ပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔ တရြာ၀င္တရြာထြက္ သြားၿပီး ရြာတိုင္းမွာ အိမ္ေထာင္စု ၁၀ စုကေန ၁၂ စု
ကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈေတြ၊ ရြာသူႀကီးေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ေတြအရ က်ေနာ္တုိ႔ အရင္
သိထားတာထက္ကို အစိုးရရဲ႕ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို ေတြ႕ရွိခဲ့
ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မုန္တိုင္းဒဏ္ခံရတဲ့ အတိုင္းအတာဟာ ႀကီးမားလြန္းတဲ့အတြက္
လံုေလာက္တဲ့ တံု႔ျပန္မႈ၊ ေစာင့္ေရွာက္မႈေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မုန္တိုင္းအၿပီး
မွာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ထင္ထားတာထက္ကို
ရွိေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။"

မုန္တိုင္းဒဏ္ခံ ေဒသေတြဆီကို ဆရာ၀န္ေတြ၊ သူနာျပဳေတြ အမ်ားအျပားကို အစိုးရက
ေစလႊတ္ေပးခဲ့တဲ့အေပၚမွာလည္း အံ့ၾသခဲ့ရတယ္လို႔ ေဒါက္တာဂါးဖီးလ္ဒ္က ေျပာပါ
တယ္။ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ႈံးသြားတဲ့ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ပစၥည္းကိရိယာ
ေတြ၊ အေဆာက္အဦးေတြကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ တပ္ဆင္ေရးအတြက္ ကမၻာ့
က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးက အစီအစဥ္ရွိတာကိုလည္း သူက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

"မုန္တိုင္းဒဏ္ခံထားရတဲ့ ေဒသေတြမွာ တႏွစ္အတြင္းမွာကို အရင္ မုန္တိုင္းမျဖစ္ခင္
ကာလက အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေစဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
Built Back Better ဆိုတဲ့ ပံုမွန္အေနအထားေရာက္ေအာင္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပး
ၿပီး အေျခအေနေတြ ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေရးဆိုတဲ့ စံနဲ႔ ကို္က္ညီေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္လို ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးရမယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ အခု ခန္႔မွန္းႏုိင္ပါၿပီ။"
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ အာဟာရဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆုိင္ရာဌာနက ေဒါက္တာ
ရစ္ခ်တ္ဒ္ ဂါးဖီးလ္ဒ္ ျဖစ္ပါတယ္။

မုန္တိုင္းဒဏ္ခံထားရတဲ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသေတြဆီကို ႏုိင္ငံျခားသား ကူညီ
ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင့္မေပးတဲ့အတြက္
စစ္အစိုးရအေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြရွိေနေပမယ့္ ေဒါက္တာ ရစ္ခ်တ္ဒ္ ဂါးဖီးလ္ဒ္ကေတာ့
ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ ေႏွာင့္ယွက္မႈမရွိဘဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္
သြားလာႏုိင္ခဲ့တယ္လို႔လည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။