Meaning of Nargis by Mg Mann

တကယ္ေတာ့ နာဂစ္ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ Daffodil (ျမစ္ဥကေပါက္တဲ့ အ၀ါေရာင္ပန္း) လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ အူရဒူဘာသာစကားကေန ယူထားတဲ့ စကားလုံး ျဖစ္ပါသတဲ့။

(၂၀) ရာစု အေစာပုိင္းတုန္းကစၿပီး မုန္တုိင္းေတြကုိ အမည္ေပးရာမွာ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံသား မုိးေလ၀သအရာရွိတဦးက သူမႀကိဳက္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ နာမည္ေပးရာက စခဲ့တာလို႔ U.S National Hurricane Center က ေျပာပါတယ္။ ေျမာက္အတၱလန္တိတ္ သမုဒၵရာထဲက ဆုိင္ ကလုန္းမုန္တုိင္းေတြကုိေတာ့ ၁၉၅၃ ခုက စၿပီး အမ်ိဳးသမီးနာမည္ေတြနဲ႔ အေမရ္ိကန္ မုိးေလ၀သဌာနက စတင္နာမည္ေပးခဲ့ၿပီး ၁၉၇၉ ေရာက္မွ အမ်ိဳးသားနာမည္ေတြပါ ေပးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုလို ဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္းေတြကုိ အမည္တပ္ေပးရတာကလည္း လူအမ်ား ဂ႐ုစုိက္လာဖို႔နဲ႔ ေဘးအႏၲရာယ္ကေန ေရွာင္ရွားႏုိင္ဖို႔ ရည္ရြယ္တာပါတဲ့။

နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္းမုန္တိုင္း စတင္ခဲ့တဲ့ ေျမာက္အိႏၵိယ သမုဒၵရာထဲက အပူပုိင္းေဒသ ဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္းေတြကုိေတာ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွစၿပီး နာမည္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္သတဲ့။ ခုလို နာမည္ေပးရာမွာလည္း ေျမာက္အိႏိၵယ သမုဒၵရာနဲ႔ ကမ္း႐ုိးတန္းခ်င္း ဆက္ေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ ေမာ္လဒုိက္၊ ျမန္မာ၊ အုိမန္၊ ပါကစၥတန္၊ သီရိလကၤာ၊ ထုိင္းစတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ႏုိင္ငံအမည္ အဂၤလိပ္အကၡရာစဥ္ အလုိက္ ဆုိင္ကလုန္းအမည္ ေရြးရၿပီး အမည္တခုကုိ တႀကိမ္ပဲ သုံးရပါတယ္။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ထိ ေျမာက္အိႏၵိယ သမုဒၵရာထဲမွာ ျဖစ္လာမယ့္ ဆုိင္ကလုန္းမုန္ တုိင္းေတြကုိ နာမည္ႀကိဳတင္ ကင္ပြန္းတပ္ထားရာမွာ နာဂစ္ဆုိတဲ့ အမည္ကုိ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံက ေပးခဲ့သတဲ့။

ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ ဆုိင္ကလုန္းမုန္တုိင္းေတြကုိ ပ်ား၊ ေရျမင္း၊ ဖ်ံ၊ သိမ္း၊ ႏြားေနာက္၊ ႀကံ့၊ ဒရယ္၊ က်ားဆုိၿပီး ေပးထားသတဲ့။ ေမာင္မန္းေနာက္တာ မႈတ္ဘူး၊ အတည္ေျပာတာ။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လက ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံကုိ တုိက္သြားတဲ့ ေရျမင္းဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္းဆုိတာ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေပးထားတဲ့ အမည္ပါတဲ့။ ေရျမင္းႏွိပ္စက္လုိ႔ ပါကစၥတန္မွာ လူ (၁၀) ေယာက္ေက်ာ္ ေသၿပီး လူတသန္း အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္း အၿပီး ေနာက္လာမယ့္ ဆုိင္ကလုန္းကုိေတာ့ Abe ဆုိပီး သီရိလကၤာႏုိင္ငံက ႀကိဳေပးထားပါတယ္။ ကံဆုိးသူ ေမာင္ရွင္ ဘယ္ႏုိင္ငံခံရမလဲ ေမာင္မန္းတုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မလုိတမာသူေတြက ေနျပည္ ေတာ္ကုိ Abe မုန္တုိင္း ၀င္မယ္လို႔ ေကာလာဟလ ေျပာေပမယ့္ ေမာင္မန္း မယုံပါဘူး။





ေတာ္ပါေသးတယ္ ေျမာက္အိႏၵိယ သမုဒၵရာထဲမွာ ျဖစ္လာမယ့္ ဆုိင္ကလုန္းမုန္တုိင္းေတြကုိ
ကုိယ္မႀကိဳက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးနာမည္သာ ေပးရစတမ္းဆုိရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ဘယ္နာမည္ေပး
မလဲ ရင္တုန္စရာပါပဲ။

3:22 PM ျမန္မာႏုိင္ငံ ေအာက္ပုိင္းကုိ မၾကာခင္က တုိက္သြားတဲ့ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္းလမ္းေၾကာင္း ကုိ ၾကည့္ရင္ ဟုိင္းႀကီးကြ်န္းကုိ အရင္ဆုံး စ ျဖတ္ပါတယ္။ မုိးေလ၀သ ဦးထြန္းလြင္ထက္ ေတာ္လုိ႔ ေမာင္မန္းေျပာတယ္ မထင္ပါနဲ႔။ ကုလသမဂၢ UNOSAT အဖြဲ႕ ထုတ္ျပန္တဲ့ ၿဂိဳဟ္တု ေျမပုံေတြ ၾကည့္ၿပီး ခပ္တည္တည္ ေျပာတာပါ။

ဟုိင္းႀကီးကၽြန္းကေန လပြတၱာ၊ ဘုိကေလး၊ က်ိဳက္လတ္၊ တြံေတး၊ ရန္ကုန္ စသျဖင့္ နာဂစ္မုန္တုိင္း တုိက္သြားတာ ျဖစ္သတဲ့။ ၿဂိဳဟ္တု ေျမပုံေတြမွာ ျပထားတဲ့ မုန္တုိင္းအရွိန္ႏႈန္း ပမာဏကုိၾကည့္ရင္ လပြတၱာေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ မွန္းေျခ တနာရီ မုိင္ (၁၃၁) မုိင္ကေေန မုိင္ (၁၆၀) နီးပါးၾကား အျမင့္ ဆုံးႏႈန္းနဲ႔ တုိက္သြားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လပြတၱာနဲ႔ အနီး၀န္းက်င္ျဖစ္တဲ့ ေဒသေတြမွာ အထိ အခုိက္အမ်ားဆုံး ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေမာင္မန္း ေတြးမိပါတယ္။ မုန္တုိင္းလမ္းေၾကာင္း တည့္တည့္က်တဲ့ အုတ္ကန္၊ ကုန္းႀကီး၊ သဃၤန္းႀကီး၊ သဃၤန္းကုန္း၊ ဆူးေလဆိပ္စတဲ့ ရြာေတြဆုိ ပုိၿပီး ဒဏ္ခံရမွာပ။ ဒီရြာေတြဟာ ပင္လယ္၀နဲ႔ ကပ္ေနတဲ့အတြက္ ရြာလုံးကၽြတ္ ေရထဲ ပါသြားဖုိ႔ မ်ားပါတယ္။ ေျမပုံ ၾကည့္ရင္း ေမာင္မန္း ေက်ာခ်မ္းမိပါရဲ႕။ ျမတ္စြာဘုရား အမိန္႔ရွိတဲ့ ၀ိနိပါတ ေဘးဆုိတာ ဒါမ်ားလား လုိ႔ေတာင္ ၀ိပႆနာဉာဏ္နဲ႕ ေတြးမိပါေသးတယ္။

နာဂစ္ ဆုိင္ကလုန္းမုန္တုိင္းဟာ ဘုိကေလး ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာကုိပဲ မွန္းေျခ တနာရီ မုိင္ (၁၀၆) မုိင္နဲ႔ (၁၃၀) ၾကားနဲ႔ အရွိန္ေကာင္းေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢ UNOSAT အဖြဲ႕ထုတ္ျပန္တဲ့ ၿဂိဳဟ္တု ေျမပုံမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုိကေလးနဲ႔ ၀န္းက်င္က ရြာေတြမွာ ေသာက္ ေသာက္လည္း ေသေက်ကုန္တာေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ဘုိကေလး မုန္တုိင္းလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ကပ္ေနတဲ့ ဖ်ာပုံအပါအ၀င္ ရြာေတြ အမ်ားအျပား ေလဒဏ္၊ ေရဒဏ္ခံရဖို႔ မ်ားပါတယ္။

လပြတၱာနဲ႔ ဘုိကေလးကုိ အေသအေက် တုိက္သြားတဲ့ နာဂစ္မုန္တုိင္းဟာ က်ိဳက္လတ္၊ တြံေတးနဲ႔ ရန္ကုန္ဘက္ တုိက္တဲ့အခါ တနာရီ မုိင္ (၉၀) ေက်ာ္ကေန (၁၁၀) မုိင္ထိ အားေပ်ာ့သြားပါတယ္။ ဒါေတာင္မွ ရန္ကုန္က သစ္ပင္ႀကီးမွန္သမွ် အျမစ္က ျပဳတ္ထြက္လဲက်ကုန္သလုိ အိမ္ေခါင္မုိး ေတြပါ ျပဳတ္ထြက္၊ ဓာတ္တုိင္ေတြ လဲက်တဲ့ထိ ခံရသတဲ့။ ကုကၠိဳင္းက ႀကံ့ဖြံ႕႐ုံးခ်ဳပ္ႀကီး ၿပိဳသြား ပလားေတာင္ ေမာင္မန္းျဖင့္ ေတြးပူမိေသး။




ဆုိင္ကလုန္းမုန္တုိင္းရဲ႕ ရွိန္ႏႈန္းလုိက္ၿပီး အဆင့္ (၅) ဆင့္ခြဲ သတ္မွတ္ၾကသတဲ့။

အဆင့္ (၁) ဆုိင္ကလုန္းမုန္တုိင္းရဲ႕အရွိန္ႏႈန္းက တနာရီ (၇၄) မိုင္ကေန (၉၅) မုိင္၊ တနာရီ (၉၆) မုိင္ကေန (၁၁၀) မုိင္ဆုိရင္ အဆင့္ (၂)၊ တနာရီ (၁၁၁) မုိင္ကေန (၁၃၀) ထိ တုိက္ရင္ အဆင့္ (၃)၊ တနာရီ (၁၃၁) မုိင္ကေန (၁၅၄) မုိင္ထိ တုိက္ရင္ အဆင့္ (၄) နဲ႔ တနာရီ (၁၅၅) မုိင္ အထက္ တုိက္ရင္ အဆင့္ (၅) ဆုိၿပီး ခြဲထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပုိင္းကုိ ေမလ (၂) ရက္က တုိက္သြားတဲ့ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္းအရွိန္က UNOSAT အဖြဲ႕ထုတ္ျပန္တဲ့ ၿဂိဳဟ္တုေျမပုံေတြအရ အဆင့္ (၃) နဲ႔ (၄) ၾကားရွိေပမယ့္ ရန္ကုန္ မုိးေလ၀သနဲ႔ ဇလေဗဒဦးစီးဌာန ၫႊန္ခ်ဳပ္ ဦးထြန္းလြင္ကေတာ့ အဆင့္ (၂) ပဲ ရွိႏုိင္လို႔ စိုးရိမ္ စရာမရွိဘူးလို႔ ေျပာခဲ့သတဲ့။ ေမာင္မန္းေလာက္ နားမလည္လုိ႔ေျပာတာ ေျပာပါေစ ေဗြယူမေနပါနဲ႔။


3:24 PM ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ရိကၡာ အေထာက္အပံ့ ပစၥည္းမ်ား တင္ေဆာင္ ထားသည့္ ေလယာဥ္မ်ားကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဆင္းသက္ခြင့္ မေပးေသးဟု ကုလသမဂၢ အရာရွိတဦးကို ကိုးကားၿပီး ေအပီသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

စြမ္းအားျပည့္ ဘီစကြတ္မ်ား တင္ေဆာင္ထားသည့္ ေလယာဥ္ (၃) စင္းသည္ ဒူဘိုင္း၊ ဒါကာႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔တြင္ ထြက္ခြာရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကရသည္ဟု ကမာၻ႕စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေပါလ္႐ိုက္စ္ေလက ေျပာေၾကာင္း၊ ထိုင္းေလေၾကာင္းမွလည္း ယေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ဘီစကြတ္အခ်ိဳ႕ တင္ေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ခြာသြားႏိုင္ဖြယ္ ရိွသည္ဟု သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရၿပီးျဖစ္၍ ယေန႔မနက္ ေစာပိုင္းတြင္ ေလယာဥ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ရသည္ဟု ကုလသမဂၢက အေစာပိုင္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကမာၻ႕စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ေလယာဥ္မ်ားကို ဆင္းသက္ခြင့္ ရရန္အတြက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ တခ်ိန္လံုး အဆက္အသြယ္ ရွိေနခဲ့သည္ဟု ႐ိုက္စ္ေလက ေအပီသတင္းဌာနကို ေျပာခဲ့ ေသာ္လည္း အာဏာပိုင္မ်ားထံမွ အေၾကာင္းမျပန္ေသးဟု သိရသည္။

"ေသေရးရွင္ေရးအတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ ရိကၡာေထာက္ပံ့တဲ့ ကိစၥကို ဆိုင္းငံ့ထားတာကေတာ့ အေတာ့္ကို စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းလွပါတယ္" ဟု ႐ုိက္စ္ေလက ေျပာသည္။ ။