ႏွလံုး၊ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါမ်ား ခံစားေနရသူ မင္းသိခၤသည္ ဇူလုိင္ (၄) ရက္က ေဆး႐ံုတက္ ေရာက္ကုသခဲ့ရၿပီး ဆီးေၾကာပိတ္ကာ ေျခေထာက္ ျဖတ္ရမည့္ အေျခအေနႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေသာ္လည္း က်န္းမာေရး ျပန္ေကာင္းလာကာ (၁၅) ရက္ေန႔ကမွ ေဆး႐ံုမွ ျပန္ဆင္းလာခဲ့သည္။
မင္းသိခၤ၏ တပည့္ရင္းတဦးျဖစ္သူ မင္းသိမ္းခိုင္က “ေဆး႐ံုကေန ျပန္ဆင္းလာၿပီးေတာ့ ၿခံကို ျပန္ေရာက္လာတယ္။ မေန႔က မနက္ကမွ ထူးထူးဆန္းဆန္း စကားေတြေျပာတယ္။ ငါ ထြက္ေတာ့ မယ္တဲ့။ ငါ့အခန္းထဲကို ပို႔တဲ့။ အခန္းထဲ ေရာက္တာနဲ႔ ငါၿပီးၿပီတဲ့။ အဲလို႔ေျပာၿပီး အခန္းထဲ ၀င္သြား တယ္။ ဒီေနာက္ ႐ုတ္တရက္ အေျခအေနဆိုးလာလို႔ မေန႔ကမနက္က ေဆးခန္းကို ပို႔လိုက္တာ။ (၁) ရက္ပဲၾကာတယ္ ႏွလံုးရပ္ၿပီး ဆံုးသြားတာ” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သုိ႔ ေျပာသည္။
မင္းသိခၤသည္ ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္ မရမ္းတလင္းေက်းရြာရွိ အယူေတာ္မဂၤလာၿခံ၀င္းအတြင္း၌ ေနထိုင္ ကာ ေဗဒင္၊ လကၡဏာ၊ ဂမီၻရ ပညာရပ္မ်ားကို တပည့္တပန္းမ်ားစြာျဖင့္ ေဟာၾကားေပးေနသူျဖစ္ၿပီး ထင္ေပၚေၾကာ္ၾကားသူတို႔အတြက္ နာမည္အေပးေကာင္းသူတဦးျဖစ္သည္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံ ကာလကတၱား တကၠသိုလ္က ေပးအပ္သည့္ ႐ိုးရာေဗဒင္ပညာ ပါရဂူဘြဲ႔ႏွင့္ ျမန္မာမင္း (၁၂၂) ပါး၏ကံၾကမၼာ က်မ္းစာအုပ္ျဖင့္ နကၡတ္ေဗဒပါရဂူဘြဲ႔ (၂) ခုရရွိထားၿပီး ဆုသြားေရာက္ လက္ခံ မရယူခင္ ကြယ္လြန္သြားျခင္းျဖစ္သည္။
ဆရာမင္းသိခၤသည္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးအခင္းတြင္ လူထုႏွင့္အတူ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး စစ္အစိုးရ ကို ေ၀ဖန္တိုက္ခိုက္သည့္ ေဟာေျပာမႈေၾကာင့္ အာဏာသိမ္း န၀တ စစ္အစိုးရ၏ ေထာင္ဒဏ္အႏွစ္ (၂၀) ခ်မွတ္ခံခဲ့ရေသာ္လည္း ႏွစ္ျပည့္မေနရခင္ ျပန္လြတ္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆရာမင္းသိခၤ၏ ေျပာၾကားခ်က္ကုိ ၎၏ တပည့္ ျဖစ္သူ ဆရာ ဇင္ေယာ္နီက “ျမန္မာႏုိင္ငံ ေကာင္းခါနီးၿပီ။ အဲဒါကို သူမီခ်င္ေသးတယ္၊ ၾကည့္ခ်င္ ေသးတယ္ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိး သူေျပာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ (၁) လ၀န္းက်င္ေလာက္က ေျပာသြားတာ” ဟုေျပာသည္။
မင္းသိခၤသည္ မႏုစာရီ ၀တၳဳျဖင့္ စာေပေလာကသုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး မကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ ေဗဒင္က်မ္း စာအုပ္မ်ားအပါအ၀င္ လံုးခ်င္းစာအုပ္ေပါင္း (၁၀၀) ေက်ာ္ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ 'မႏုစာရီ' လုံးခ်င္းဝတၴဳႀကီးကုိ စတင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ေကာင္းမြန္စြာ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိခဲ့ေပ။ သုိ႔ေသာ္ ဒုတိယအႀကိမ္ ႐ုိက္ႏွိပ္ေသာအခ်ိန္၌ ေအာင္ျမင္မႈ အႀကီးအက်ယ္ရရွိခဲ့သည္။ 'ဆားပုလင္းႏွင္းေမာင္' လုံးခ်င္းဝတၴဳမ်ား တအုပ္ၿပီးတအုပ္ ထြက္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္မ်ားအတြက္ 'ဆားပုလင္းႏွင္းေမာင္' သည္ ျမန္မာရွားေလာ့ဟုမ္း ျဖစ္လာ ခဲ့သည္။ မင္းသိခၤ၏ အျခားလူႀကဳိက္မ်ားေသာ ဇာတ္လုိက္မ်ားမွာ 'ပုဏၰားဘကြန္း' ႏွင့္ စေနေမာင္ေမာင္' တုိ႔ျဖစ္သည္။
၎ကြယ္လြန္ခ်ိန္၌ ဇနီးေဟာင္း ေဒၚေအးေအးႏွင့္ သားတဦးတု႔ိ က်န္ရစ္သည္။ ၎၏ စ်ာပနကို ၾသဂုတ္ (၅) ရက္ေန႔တြင္ ေရေ၀းသုသာန္၌ ဂူသြင္းသၿဂႋဳဟ္ရန္ အစီအစဥ္ရွိ ေၾကာင္းသိရသည္။ ။